Vilijam Šekspir
Vilijam Šekspir (engl. William Shakespeare, kršten 26. aprila 1564, umro 23. aprila 1616)[1] bio je engleski pesnik i dramski pisac, koji se, prema više različitih izvora, smatra za najvećeg pisca na engleskom jeziku i dramaturga svetskog glasa. U literaturi, posebno starijoj, kod nas se za njega (i još nekoliko poznatih nosilaca, kao npr. Vilijam I Osvajač) koristi i stariji oblik transkripcije za ovo ime, Viljem.
Opus Šekspirovih dela koja su sačuvana do danas sastoji se od 38 pozorišnih komada, 154 soneta, dve duge narativne i nekoliko drugih poema. Njegovi pozorišni komadi su prevedeni na mnoge žive jezike i prikazuju se svuda u svetu češće nego bilo koji drugi.[2]
Šekspir je rođen i odrastao u Stratfordu na Ejvonu. Kad je imao 18 godina, venčao se sa En Hatavej (engl. Anne Hathaway), koja mu je rodila troje dece: Suzan i blizance Hamleta i Džudit. Između 1585. i 1592. započeo je uspešnu karijeru u Londonu kao glumac, pisac i suvlasnik glumačke družine „Ljudi lorda Čamberlena“, kasnije poznatiju kao „Kraljevi ljudi“. Vratio se u Stratford verovatno oko 1613. gde je umro tri godine kasnije. Malo pisanih svedočanstava je ostalo o Šekspirovom privatnom životu, te postoje mnogobrojna nagađanja oko njegove seksualnosti, verskih ubeđenja i da li su dela koja mu se pripisuju stvarno njegova.[3][4][5]
Šekspir je najveći deo svog opusa napisao između 1590. i 1613. Njegova rana dela su uglavnom komedije i istorije, rodovi koje je on uzdigao do savršenstva do kraja 16. veka. Zatim je pisao tragedije do otprilike 1608. U tom periodu su nastali „Hamlet“, „Kralj Lir“ i „Magbet“, pozorišni komadi koji se ubrajaju u najbolje pozorišne komade na engleskom jeziku. U svom poznom periodu pisao je tragikomedije i sarađivao sa ostalim dramskim piscima. Mnoga od njegovih dela su bila objavljena još za njegovog života u izdanjima različitog kvaliteta i tačnosti. Godine 1623. dvojica njegovih kolega objavila su „Prvi folio“, zbirku njegovih dramskih dela koja su uključivala sve osim dve drame koje su u novije vreme priznate kao Šekspirove.
Šekspir je bio ugledan pesnik i pozorišni pisac još za života, ali njegova reputacija nije dostigla današnje razmere pre 19. veka. Romantičari su naročito isticali Šekspirovu genijalnost, a viktorijanci su ga slavili gotovo kao idola.[6] Od 20. veka, Šekspirova dela se stalno prikazuju u različitim kulturnim i političkim kontekstima širom sveta.
Tragedije
Romeo i Julija (Romeo and Juliet; 1593)
Tit Andronik (Titus Andronicus; 1594)
Julije Cezar (Julius Caesar)(1599)
Troil i Kresida (Troilus and Cressida; 1601—1602)
Hamlet (Hamlet) (1602)
Otelo (Othello) (1604)
Kralj Lir (King Lear; 1605)
Magbet (Macbeth; 1606)
Antonije i Kleopatra (Antony and Cleopatra; 1607)
Koriolan (Coriolanus; 1608)
Timon Atinjanin (1608)
Komedije
Uzaludni ljubavni trud (Love's Labour's Lost; 1590)
Dva plemića iz Verone (The Two Gentlmen of Verona; 1591)
Komedija nesporazuma (The Comedy of Errors; 1593—1594)
San letnje noći (A Midsummer Night's Dream; 1594)
Mletački trgovac (The Merchant of Venice; 1595)
Ukroćena goropad (The Taming of the Shrew; 1596)
Mnogo vike ni oko čega (Much Ado About Nothing; 1599)
Vesele žene vindsorske (The Merry Wives of Windsor; 1599)
Bogojavljenska noć (Twelfth Night; 1599—1600)
Kako vam drago (As You Like It; 1600)
Sve je dobro što se dobro svrši (All's Well That Ends Well; 1602—1604)
Ravnom merom (Measure for measure; 1604)
Perikle (1608)
Cimbelin (Cymbeline; 1610)
Zimska priča (The Winter's Tale; 1610)
Bura (The Tempest; 1611)
Istorijske drame
Kralj Henri VI (1591)
Kralj Ričard III (1593)
Kralj Ričard II (1594)
Kralj Džon (1594)
Kralj Henri IV (1596—1597)
Kralj Henri V (1599)
Kralj Henri VIII (1612)
izvor - wikipedia
